Tại tỉnh Saint Servan, nước Pháp, năm 1839: một đêm lạnh giá, bà Jeanne Jugan cho bà Anne Chauvin, một phụ nữ tàn tật lớn tuổi trú ngụ. Đó là bước đầu cho công việc phục vụ Chúa qua người nghèo. Một ít thời gian sau, cả cộng đoàn phụ nữ kết hiệp với bà để chiến đấu cho một số người càng ngày càng lớn cần chỗ trú ngụ. Các cộng đoàn này trở thành các cộng đoàn Tiểu Muội của Người nghèo. Năm 1879, có hơn 2.400 nữ tu của Dòng này hoạt động trên chín nước. Bà Jeanne Jugan được Đức Bênêđictô XVI phong thánh năm 2009.
Cũng thời kỳ đó ở Paris, ông Frédéric Ozanam cũng đáp trả ơn Chúa. Là sinh viên ở đại học Sorbonne, ông bị các bạn “thông minh sáng láng” chế giễu, đòi ông “phải thực hành những gì mình rao giảng”. Ông trả lời cho họ ngay, ông lấy áo măng tô của mình cho một người vô gia cư. Năm 1833, cùng với nhiều người bạn, ông thành lập Hội Vinh Sơn Phaolô, ông lấy tên này để vinh danh thánh Vinh Sơn cho các công việc của ngài làm cho người nghèo. Chưa bao giờ ông có thể hình dung 170 năm sau khi ông qua đời, tổ chức của ông có gần 1 triệu thành viên giúp những người khó nghèo nhất trên thế giới. Ông được Đức Gioan-Phaolô II phong chân phước năm 1997.
Thánh Jeanne Jugan cũng không bao giờ hình dung hành vi đầu tiên của mình đã thay đổi đời sống của hàng ngàn, hàng ngàn người lớn tuổi nghèo nàn và bệnh tật trên khắp thế giới.
Nhiều thế kỷ sau, ba vị thánh này đã thấy con đường của mình được tiếp nối qua các đồ đệ của mình, họ đưa bàn tay ra cho người nghèo, cho người vô gia cư, cho người bần cùng dù họ ở bất cứ đâu.
Không có gì khác hơn là đáp trả ơn Chúa
Ba vị thánh này có thể không bao giờ họ hình dung ảnh hưởng của hành vi đơn giản do lòng tốt của họ. Họ chỉ làm vì muốn đáp trả ơn của Chúa. Bà Jeanne cho một người bệnh lớn tuổi trú ngụ, ông Frédéric cho áo măng tô của mình và Vincent làm việc với các nông dân nghèo và đã thành lập Dòng Nữ tử Bác ái.
Nhưng họ có một điểm chung: Họ ôm ơn Chúa vào lòng và đáp trả tiếng gọi của Ngài, họ đón tất cả những ai đến với họ và giang rộng tay ra với mọi thử thách, không bao giờ họ đòi hỏi được đáp trả lại một cái gì. Di sản của họ vẫn tồn tại nơi hàng ngàn và hàng ngàn người đi theo họ và nơi hàng triệu người họ giúp đỡ, đơn giản chỉ nhờ vào đức tin của họ.
Là người công giáo, tôi cảm nhận một tình yêu sâu xa với những người này, nhưng tôi cũng tự hào khi nghĩ mình cũng thuộc về gia đình mở rộng của họ. Họ đã làm gương, một tấm gương tuyệt vời phải noi theo. Họ là các anh hùng công giáo của chúng ta. Họ đã cho tất cả mà không đòi đáp trả. Tôi rất hạnh phúc vì có thể nói chuyện với họ. Điều tôi thích là họ trả lời cho tôi. Và khi nào họ cũng làm, không cách này thì cách khác.
Thánh Vinh Sơn, thánh Jeanne Jugan và chân phước Frédéric Ozanam, xin cầu bàu cho tất cả chúng con. Và nhất là… chúng con xin cám ơn!
Giuse Nguyễn Tùng Lâm chuyển dịch, phanxico