THƯ MỤC VỤ
Đức Giám Mục Giáo Phận
Tháng 5 năm 2016
GIÁO PHẬN LONG XUYÊN
SỐNG NĂM LÒNG THƯƠNG XÓT
VỚI THÔNG ĐIỆP LAUDATO SI’
CỦA ĐỨC GIÁO HOÀNG PHANXICÔ
VỀ “CHĂM SÓC NGÔI NHÀ CHUNG”
Anh chị em thân mến
Các giám mục trong giáo phận hiệp thông với anh chị em, tỏ lòng tôn kính Mẹ Maria qua các cuộc dâng hoa tại các giáo xứ giáo họ. Xin Mẹ chúc lành cho toàn thể cộng đoàn dân Chúa.
Cuối tháng Năm, tòa giám mục sẽ tổ chức hai cuộc thường huấn dành cho các linh mục. Nội dung của cuộc thường huấn là học hỏi về thông điệp Laudato si của Đức Giáo Hoàng Phanxicô về “Chăm Sóc Ngôi Nhà Chung”. Chính vì để chuẩn bị cho các linh mục tham dự cuộc thường huấn này tại tòa giám mục, và cũng để chuẩn bị cho các tu sĩ và giáo dân sẽ được các linh mục hướng dẫn học hỏi thông điệp tại các giáo xứ, giáo họ, chúng tôi xin gửi đến anh chị em thư mục vụ tháng Năm. Thư này có chủ đề “Giáo Phận Long Xuyên Sống Năm Thánh Lòng Thương Xót với Thông Điệp Laudato si về Chăm Sóc Ngôi Nhà Chung”.
Như anh chị em có thể nhận ra rằng, so sánh với 55 năm về trước, vào thời điểm giáo phận được thành lập, chúng ta nhận thấy tình trạng tệ hại của môi sinh tại vùng đồng bằng sông Cửu Long. Quả thật, ngày nay, chúng ta đang đối diện với những nguy cơ về ô nhiễm môi sinh. Đó là tình trạng hạn hán và các đợt nắng nóng khủng khiếp đang diễn ra thường xuyên. Đó là tình trạng thiếu nước ngọt, nhiều nơi đã bị ngập mặn, ảnh hưởng trực tiếp đến đến nền nông nghiệp, chăn nuôi và thủy sản. Đó là tình trạng ngày càng hiếm các sinh vật đặc trưng vùng đồng bằng sông Cửu Long như tôm, cá, cua, ốc, ếch, lươn, rắn, chim, cò… Đó là không khí bị ô nhiễm do những chất thải của con người, và nhất là từ các nhà máy và xe cộ. Đó là tình trạng thiếu an toàn thực phẩm do sử dụng các hóa chất. Kết quả chúng ta đang phải gánh chịu là tình trạng bệnh tật với các dịch bệnh hiểm nghèo như ung thư, đột quỵ. Thực tế là, người sống ở nông thôn đã nghèo lại càng nghèo hơn.
Trong khi đó, theo Kinh Thánh, Thiên Chúa tạo dựng toàn thể vũ trụ thiên nhiên thật “tốt đẹp” (St 1,4.10.12.18.21.25). Hơn nữa, sau khi tạo dựng con người và trao cho con người chăm sóc thiên nhiên, Ngài thấy “rất tốt đẹp” (St 1,31). Nhưng vì tội, con người đã cắt đứt tương quan, không chỉ với Thiên Chúa và với nhau, nhưng còn cả với thiên nhiên vạn vật nữa, “Đất đai bị nguyền rủa và trổ sinh gai góc” cho con người (St 3,17-18). Chính vì thế, trong thông điệp Laudato si, Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi một cuộc hoán cải môi sinh, nhắm đến một lối sống mới (số 203-208) nhờ vào thực hiện các cử chỉ và thói quen thường nhật (số 211) cùng với việc hồi tâm, không chỉ hồi tâm về tình hiệp thông với Chúa, với tha nhân, và với bản thân, mà còn phải hồi tâm về tình hiệp thông với toàn thể thụ tạo và thiên nhiên nữa. Điều quan trọng là giáo dục và huấn luyện, bắt đầu từ gia đình, trường học, các phương tiện truyền thông, và việc huấn giáo của giáo hội (thông điệp số 213).
Như để trả lời cho câu hỏi mà Đức Giáo Hoàng đặt ra cho chúng ta: “Loại thế giới nào chúng ta muốn chuyển lại cho những người đến sau chúng ta, cho các con em đang lớn lên?”, giáo phận Long Xuyên chúng ta cần thực hiện những sinh hoạt cụ thể sau đây:
1- Giám mục và linh mục cần chú tâm học hỏi thông điệp Laudato si trong dịp thường huấn cuối tháng Năm, để chính hàng giáo sĩ tiên phong sống hoán cải môi sinh và sống nền tu đức môi sinh. Nhờ đó, các mục tử có thể chu toàn trách nhiệm của mình là hướng dẫn giáo dân học biết và sẵn sàng cùng nhau lãnh nhận trách nhiệm đối với thiên nhiên.
2- Các cộng đoàn dân Chúa, là các giáo xứ, giáo họ, các cộng đoàn tu sĩ luôn chăm sóc môi sinh của cộng đoàn của mình, và sẵn sàng cộng tác với xã hội, với anh chị em tôn giáo bạn, với chính quyền địa phương, với những người thành tâm thiện chí, để bảo vệ và phát huy môi trường sống xanh sạch đẹp tại địa phương của mình. Cụ thể là:
* Trong khu vực nhà xứ nên có các nhà vệ sinh công cộng luôn được chăm sóc sạch sẽ, có thùng rác, trồng các cây xanh, các cây bông, các cây kiểng.
* Riêng các cộng đoàn sống hai bên bờ kênh, như các giáo xứ tại vùng Cái Sắn, cần tổ chức để cùng nhau giữ dòng kênh sạch, trồng cây xanh hai bên bờ kênh, chăm sóc đường đi cho rộng rãi, bằng phẳng, sạch sẽ.
3- Các gia đình cần quan tâm đến việc xử lý các chất thải trong sinh hoạt gia đình, trong việc chăn nuôi gia súc, hay trong việc kinh doanh. Tại vùng nông thôn, nếu có thể, rất nên có vườn rau, có ao cá, có cây ăn trái.
4- Cách riêng, giáo phận cổ vũ phong trào thiếu nhi Thánh Thể, cụ thể là các cha tuyên úy, các tu sĩ trợ úy, cùng với các huynh trưởng, cộng tác với gia đình, và nhà trường để huấn luyện cho các thiếu nhi về môi sinh trong các thói quen thường nhật, như: huấn luyện để các thiếu nhi (*) biết bỏ rác vào thùng, biết thu lượm rác, biết tiêu hủy rác, (*) biết tiết kiệm tiêu thụ điện, nước, (*) biết yêu quý các sinh vật, gia cầm, gia súc, chim chóc (*) tránh có thái độ dã man độc ác với các sinh vật, (*) cũng biết trồng và chăm sóc cây cối, bông kiểng, (*) biết thưởng thức các vẻ đẹp thiên nhiên…
5- Ngoài ra, rất ước mong là sau khóa thường huấn về Laudato si – Chăm Sóc Ngôi Nhà Chung, các linh mục sẽ cộng tác với các tu sĩ, và các tông đồ giáo dân, để hình thành cho cộng đoàn của mình một chương trình “chăm sóc ngôi nhà chung”như một chương trình mục vụ và tu đức của cộng đoàn mình.
Thực hiện như vậy trong năm Thánh Lòng Thương Xót, chúng ta cảm nhận được thiên nhiên chính là món quà quý báu được trao ban từ lòng thương xót Chúa cho chúng ta, đồng thời khi tích cực chăm sóc thiên nhiên, chúng ta đang là hiện thân của lòng thương xót của Chúa dành cho vũ trụ vạn vật, và dành cho nhau.
Xin dâng lên Mẹ Maria những sinh hoạt “chăm sóc ngôi nhà chung” của giáo phận như những bông hoa dâng kính Mẹ, để xin Mẹ ban phúc lành cho giáo phận và cho toàn thế giới.
+ Giuse Trần Văn Toản + Giuse Trần Xuân Tiếu
Giám Mục Phụ Tá Giám Mục Giáo Phận Long Xuyên
