Ngày 23/5/2019, Thánh bộ Đời Sống Thánh Hiến và Các Hiệp Hội Đời Sống Tông Đồ (Bộ Tu Sĩ) của Đức Hồng Y João Braz de Aviz đã ra quyết định yêu cầu 34 nữ tu thuộc dòng Tiểu Muội Đức Maria Mẹ Đấng Cứu Chuộc từ bỏ cư sở và tu phục của họ, và tháo dỡ họ khỏi lời khấn dòng. Đa số các nữ tu này đã ở độ tuổi trung bình 70. Dòng này nổi tiếng với các trang phục và tư duy truyền thống, cổ điển.
Sự mâu thuẫn của Toà Thánh và nhà dòng đã kéo dài 2 năm qua. Các nữ tu cho rằng mọi chuyện bắt đầu với những quyết định sai lầm của giáo quyền địa phương về một trong những cơ sở chăm sóc người cao tuổi do các nữ tu điều hành.
Năm 2016, bất đồng xảy ra giữa nhà dòng và đấng bản quyền địa phương – Giám Mục Thierry Scherrer Laval – về việc thay đổi sắp xếp việc quản trị cơ sở dưỡng lão. Về sau nó trở thành những xung đột cá nhân. Một chuyến kinh lược giáo luật bởi các đại diện từ Toà Thánh, do nữ tu Genevieve Medevielle dẫn đầu, vào đầu năm 2018 đã không làm dịu đi căng thẳng được.
Nữ tu Medevielle đã được bổ nhiệm làm Uỷ Viên Tông Toà, tương đương bề trên lâm thời của nhà dòng. Tuy nhiên, các nữ tu dòng Tiểu Muội Đức Maria Mẹ Đấng Cứu Chuộc không nhìn nhận quyền bính của nữ tu Medevielle và cho rằng vị nữ tu từ Rôma đang muốn phá huỷ uy tín của đấng sáng lập dòng, mặc dù sơ Medevielle luôn khẳng định mình đến để “tôn trọng chứ không phải đồng hoá”.
Phái đoàn Toà Thánh đã đề xuất nhiều phương án giải quyết, trong đó bao gồm việc đi tĩnh tâm dưới sự hướng dẫn của Đức Viện Phụ Solesmes và Đức Cha Pascal Roland Belley-Ars. Nhưng các nữ tu vẫn từ chối, và thậm chí đưa ra một phương án tuyệt mệnh là yêu cầu Toà Thánh giải lời khấn.
Tháng 10/2018, Vatican đã giải 29 nữ tu khỏi lời khấn của họ. 5 nữ tu chấp nhận quyết định của phái đoàn Toà Thánh vẫn được ở lại; các nữ tu khác thì qua đời trong thời gian tranh chấp. Các nữ tu nói rằng: “Trong bối cảnh áp lực về đạo đức và ngõ cụt mà chúng tôi đối diện, chúng tôi phải đưa ra một yêu cầu đối nghịch sâu sắc với ao ước của chúng tôi, là giải lời khấn, bởi chẳng có một giải pháp nào tốt hơn được đưa ra để giúp chúng tôi hiệp thông với Hội Thánh. Chúng tôi thực sự bị tổn thương bởi điều này và vẫn còn hết sức ngạc nhiên là Rôma đã thà chấp nhận yêu cầu giải lời khấn đó hơn là tìm một giải pháp ôn hoà mà chúng tôi mong đợi và lẽ ra có thể đạt được.”
Hiện các cựu nữ tu đang doạ sẽ kiện sơ Genevieve Medevielle và những người đã khiến dòng tu của họ lâm vào hoàn cảnh hiện tại về tội “quấy rối đạo đức”, một tội mà pháp luật Pháp truy tố.
Theo nhiều người ở địa phương, dòng Tiểu Muội Đức Maria Mẹ Đấng Cứu Chuộc của các chị bị mô tả là chống lại các khuynh hướng hiện đại, tập chú quá mức vào cầu nguyện (đến mức mê tín), ăn mặc kín đáo và lỗi thời, suy nghĩ quá cổ điển, cứng nhắc với các giá trị sáng lập, và bị dẫn dắt trong truyền thống cực đoan. Ngược lại, nữ tu Genevieve Medevielle được mô tả là để tóc ngắn, ăn mặc đồ thường, không đội lúp nữ tu như thông thường.
Sắp tới các nữ tu giờ đã là giáo dân vẫn sẽ sống cùng nhau, nhưng không được mặc tu phục và không được nhìn nhận là cộng đoàn tu trì của Giáo Hội nữa. Phái đoàn Tông Toà hứa sẽ cung cấp nơi và phương tiện sinh sống cho các chị, nhưng trong danh nghĩa là nhà bác ái.
Ban phát ngôn của Toà Thánh đã không trả lời yêu cầu bình luận về biến cố này trong các buổi phỏng vấn công khai.
Tin từ Life Site News và La Croix
Gioakim Nguyễn biên dịch