Tờ báo Corriere della Sera, nghĩa là Tin Chiều, của Ý, cho biết các tài liệu được phục hồi từ các cơ quan tình báo Đông Đức cũ xác nhận mưu toan ám sát Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II vào năm 1981 là do KGB Liên Xô ra lệnh và giao cho đặc vụ KDS của Bảo Gia Lợi thực hiện, trong khi mật vụ Stasi của Đông Đức được giao nhiệm vụ phối hợp các hoạt động và xóa bỏ mọi dấu vết sau đó.
Vụ ám sát Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã diễn ra vào ngày Thứ Tư, 13 tháng Năm năm 1981, tại quảng trường Thánh Phêrô. Vị Giáo hoàng Ba Lan đã bị tên Mehmet Ali Ağca bắn bốn phát. Ngài bị thương và bị mất máu nghiêm trọng.
Bắt đầu vào tháng 8 năm 1980, Ağca, dưới bí danh Vilperi, bắt đầu qua lại khu vực Địa Trung Hải, thay đổi hộ chiếu và danh tính thường xuyên, có thể để che giấu điểm xuất phát của mình ở Sofia, Bảo Gia Lợi. Hắn vào đến Rôma ngày 10 tháng 5 năm 1981, bằng tàu điện từ Milan.
Theo lời khai của Ağca trước các cơ quan an ninh Italia, hắn ta đã gặp ba tên đồng bọn nữa tại Rome, một người Thổ Nhĩ Kỳ và hai người Bảo Gia Lợi, trong một chiến dịch được chỉ huy bởi Zilo Vassilev, tùy viên quân sự tòa đại sứ Bảo Gia Lợi ở Ý.
Theo kế hoạch, hắn ta là người chủ chốt, bên cạnh đó còn một tay súng dự phòng nữa là Oral Çelik. Hắn ta sẽ nổ súng trước vào Đức Giáo Hoàng, và nếu không thành công, Oral Çelik sẽ bắn tiếp và nếu cần thì cho nổ bom. Sau đó, cả hai tên trà trộn vào đám đông đang hỗn loạn và trốn vào Đại sứ quán Bảo Gia Lợi.
Vào ngày định mệnh 13 tháng 5, 1981, hai tên ngồi trong quảng trường, làm bộ viết bưu thiếp trong khi chờ Đức Giáo Hoàng đến. Khi Đức Giáo Hoàng đứng trên một chiếc xe Fiat mui trần đi qua ngang, vây quanh bởi một đám đông những người ủng hộ và yêu mến ngài, Ağca đã bắn bốn phát và làm ngài bị thương nặng.
Cả bốn viên đạn đều bắn trúng Đức Giáo Hoàng. Hai viên trúng phía ruột dưới của ngài trong khi hai viên còn lại đánh vào ngón trỏ và cánh tay phải của ngài và cũng làm bị thương hai người ngoài cuộc là Ann Odre, ở Buffalo, New York, bị đánh vào ngực; và Rose Hall bị thương nhẹ ở cánh tay. Đức Giáo Hoàng ngay lập tức được đưa đến bệnh viện.
Một nữ tu đứng gần đó chứng kiến tất cả hành động của tên Ağca chỉ thẳng vào mặt hắn và la lên: “Hắn là thằng vừa bắn Đức Giáo Hoàng.”
Hắn quăng khẩu súng xuống đất bỏ chạy vào đám đông đang hỗn loạn, nhưng bà sơ can đảm nhất quyết không tha vừa chạy theo sau lưng vừa la làng: “Hắn là thằng vừa bắn Đức Giáo Hoàng.”
Nhiều người can đảm chạy theo người nữ tu can đảm và phụ với ông Camillo Cibin, là vệ sĩ của Đức Giáo Hoàng, và là tổng thanh tra trong đoàn Hiến Binh Vatican quật ngã hắn xuống.
Thấy không xong, tên đồng bọn Çelik hoảng loạn bỏ chạy không dám nổ súng và cũng chẳng dám ném bom.
Ngày Đức Gioan Phaolô II bị bắn cũng là ngày kỷ niệm một trong những sự kiện quan trọng nhất trong thế kỷ 20 – đó là ngày Đức Mẹ bắt đầu hiện ra ở Fatima, Bồ Đào Nha năm 1917. Ngài tin rằng Đức Mẹ đã can thiệp và cứu mình trong vụ ám sát nên đã đến Fatima 3 lần tạ ơn Đức Mẹ cũng như phong Chân Phước cho 2 trẻ mục đồng đã được nhìn thấy Đức Mẹ hiện ra.
Địa điểm xảy ra vụ nổ súng được đánh dấu bằng một bia nhỏ có hình huy hiệu Giáo Hoàng của Gioan Phaolô II và ngày tháng xảy ra biến cố này được ghi bằng chữ số La Mã.
Chiếc Fiat mà Đức Giáo Hoàng di chuyển khi xảy ra vụ ám sát hiện đang ở trong viện Bảo tàng Vatican.
Aqca bị tòa án Ý bắt giữ ngay lập tức và sau đó bị kết án chung thân. Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tha thứ cho Ağca. Ngài cũng xin Tổng thống Ý Carlo Azeglio Ciampi ân xá cho y. Hắn bị trục xuất về Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng Sáu năm 2000.
Ngày hôm nay, 5 tháng Năm, 2019, gần đúng 39 năm sau, một vị Giáo Hoàng đang đến thăm đất nước đã từng mưu sát vị tiền nhiệm của ngài. Lịch sử quả là có biết bao những điều thật bất ngờ.
Đặng Tự Do, Vietcatholic