THƯ MỤC VỤ THÁNG 10/2023
GIÁO PHẬN LONG XUYÊN HIỆP HÀNH
RA ĐI THI HÀNH SỨ VỤ LOAN BÁO TIN MỪNG
NOI GƯƠNG MẸ MARIA
Anh chị em thân mến!
Chúng ta bước vào tháng 10, được gọi là tháng Mân Côi tôn kính Mẹ Maria. Cũng tháng 10 , theo lịch phụng vụ, Chúa Nhật 01/10 là lễ Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu, Tiến sĩ Hội Thánh, bổn mạng các xứ truyền giáo, và Chúa Nhật 22/10 là ngày thế giới cầu cho công cuộc loan báo Tin Mừng. Đặc biệt tháng 10 năm nay, 2023, và tháng 10 năm tới, 2024, Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới lần thứ XVI có chủ để Hướng về một Hội Thánh Hiệp Hành: Hiệp Thông – Tham Gia – Sứ Vụ, được tổ chức tại Roma. Chính vì thế, thư mục vụ này có chủ đề: “Giáo phận Long Xuyên hiệp hành, ra đi thi hành Sứ Vụ Loan Báo Tin Mừng noi gương Mẹ Maria”.
Trước hết, chúng ta dùng Lời Chúa soi chiếu cho chủ đề của Thư Mục vụ.
Chúng ta chiêm ngắm Chúa Giêsu là nhà Thừa Sai ra đi. Vâng, Chúa Giêsu được Chúa Cha sai đã ra đi từ trời xuống trần gian. Ngài đã ra đi rảo khắp vùng Palestine để thi hành sứ vụ loan báo Tin Mừng. Điển hình là Ngài ra đi và đến gặp gỡ người phụ nữ Samari bên giếng Giacóp (Ga 4, 1-42). Ở đây, để ra đi đến gặp gỡ và đối thoại, Chúa Giêsu chấp nhận vượt qua các thứ ranh giới, ranh giới về phái tính, về chủng tộc, về giai cấp xã hội, về tôn giáo… Kết quả của cuộc đối thoại: Chúa Giêsu là Tin Mừng đã được đón nhận (c.25), không chỉ người phụ nữ (c.29), mà cả làng Sykha (c.39-42); họ tin Chúa Giêsu là Đấng Cứu Chuộc, họ đón nhận Ngài, và mời Ngài ở lại với họ.
Chúng ta cũng chiêm ngắm Mẹ Maria ra đi để loan báo Tin Mừng. Ngay sau khi lãnh nhận Ngôi Hai nhập thể trong cung lòng mình, Mẹ Maria ra đi để giới thiệu Chúa Kitô với gia đình bà Isave (Lc 1, 39-56). Mẹ Maria cũng ra đi từ Nazareth đến Belem. Ở đây, Mẹ Maria loan báo Tin Mừng bằng cách giới thiệu Chúa Hài Nhi cho các mục đồng nghèo (Lc 2, 1-18) và cho các nhà đạo sĩ thuộc giới thượng lưu (Mt 2, 1-12). Mẹ Maria cũng ra đi để lên đền thờ Giêrusalem dâng Chúa Hài Nhi cho Thiên Chúa. Ở đây, Mẹ Maria loan báo Tin Mừng bằng cách trao Chúa Giêsu cho ông Simêon và bà Anna bồng ẵm với niềm vui và niềm an ủi (Lc 2, 2238). Mẹ Maria cũng ra đi đến hiện diện tại tiệc cưới Cana. Ở đây, Mẹ Maria đã kín đáo giới thiệu Chúa Giêsu cho các giai nhân và tạo điều kiện để Chúa làm phép lạ hoá nước thành rượu để giới thiệu quyền năng và tình yêu của Chúa Giêsu cho các môn đệ, để các ông tin vào Chúa Giêsu (Ga 2, 1-12). Khi hiện diện với cộng đoàn môn đệ tại phòng tiệc ly, Mẹ Maria cùng cộng đoàn lãnh nhận Chúa Thánh Thần, và cùng cộng đoàn ra đi thực hiện lệnh truyền loan báo Tin Mừng của Chúa Giêsu trước khi Ngài về trời (Cv 1, 12-14; 2, 1-6) . Ở đây, chúng ta có thể xác quyết rằng Mẹ là người duy nhất kể lại cảm nghiệm thiêng liêng về những kỷ niệm của Mẹ với Chúa Giêsu thời thơ ấu.
Chúng ta cũng chiếm ngắm Giáo Hội thời các thánh Tông Đồ ra đi thi hành sứ vụ loan Báo Tin Mừng. Sách Công Vụ mô tả: “Hồi ấy, Hội Thánh tại Giêrusalem trải qua một cơn bắt bớ dữ dội. Ngoài các Tông Đồ ra, mọi người đểu phài tản mác về các vùng quê miền Giuđê và Samari… Vậy, những người phải tản mác đi khắp nơi loan báo Lời Chúa” (Cv 8,1.4). Ở đây, hoàn cảnh bất lợi vì bị bắt bớ lại là cơ hội để Giáo Hội ra đi để thi hành sứ vụ loan báo Tin Mừng. Và kết quả là “Chúa cho cộng đoàn mỗi ngày có thêm người được ơn cứu độ” (Cv 2, 47).
Chiếu dọi Lời Chúa vào lịch sử của giáo phận Long Xuyên, chúng ta nhận ra rằng, đã có những bước chân thừa sai ra đi, là hiện thân của Chúa Kitô, là noi gương Mẹ Maria và Giáo Hội sơ khai, đặt dấu trên phần đất của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Cũng đã có những cuộc ra đi di dân với nhiều lý do, nhưng Lời Chúa vẫn âm thầm như men đang làm dậy cả thúng bột miền Tây Nam Bộ. Và cũng đã có những cá nhân trong hàng giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân, nhiệt thành ra đi dấn thân cho công cuộc loan báo Tin Mừng tại phần đất Long Xuyên.
Thực vậy, theo lịch sử, năm 1735, đã có những bước chân ra đi của các vị thừa sai dòng Phanxicô đến Hà Tiên để loan báo Tin Mừng; Cha José Garcia đã được ghi tên (U 01/11/1761). Kết quả là, năm 1776, tại Hà Tiên có khoảng 1000 giáo dân. Năm 1813, lịch sử đã ghi tên các họ đạo Bò Ót, Năng Gù, Cù Lao Giêng, có tiểu chủng viện, có dòng Chúa Quan Phòng. Năm 1833-1855, tại Long Xuyên có nhiều giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân chịu bách hại để làm chứng cho đức tin, nổi bật là thánh linh mục Phêrô Đoàn Công Quý (cha sở), và thánh giáo dân Emmanuel Lê Văn Phụng (ông câu) chịu chết vì đức tin ngày 31/07/1859. Năm 1938, phần đất Long Xuyên có 8 giáo xứ và 48 giáo họ với 19.011 giáo dân. Năm 1954, Long Xuyên có 23 giáo xứ, 24 giáo họ, 13 giáo điểm với khoảng 30.000 giáo dân.
Với cuộc ra đi di dân từ miền Bắc năm 1954, số giáo dân tại phần đất Long Xuyên tăng lên rất nhanh. Vì thế, ngày 24/11/1960, Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan XXIII đã ban Sắc Lệnh thành lập giáo phận Long Xuyên. Theo niên giám 1964, giáo phận Long Xuyên có 93.739 giáo dân, trong 57 giáo xứ, 69 giáo họ.
Sau năm 1975, có nhiều cuộc ra đi di dân từ miền Bắc và miền Trung đến lập nghiệp tại vùng đồng bằng sông Cửu Long, nên số giáo dân tiếp tục tăng. Năm 1994, giáo phận Long Xuyên có 200.000 giáo dân với 87 giáo xứ và 156 nhà thờ lớn nhỏ.
Trong lịch sử hình thành và phát triển, cụ thể là từ khi được thành lập năm 1960 đến nay, giáo phận Long Xuyên luôn quan tâm đến sứ vụ loan báo Tin Mừng. Ngay từ giai đoạn khởi đầu, sứ vụ loan báo Tin Mừng trở thành đường hướng cho tất cả các hoạt động sinh hoạt của Giáo phận, từ việc xây dựng cơ sở vật chất để đào tạo con người, cho đến các giáo điểm được thiết lập rải rác trong giáo phận, bên cạnh là các trường học. Sự hiện diện của các linh mục, tu sĩ và chủng sinh tại các giáo điểm để dấn thân phục vụ như một chứng nhân của Tin Mừng… Ngay cả khi hoàn cảnh xã hội xem ra có nhiều khó khăn, thì Lời Chúa vẫn như muối, như men, như ánh sáng, như hạt giống âm thần phát triển và hình thành những cộng đoàn Kitô hữu rải rác trong Giáo phận.
Với nỗ lực loan báo Tin Mừng của mọi thành phần Dân Chúa trong Giáo phận, hiện nay, có 151 giáo xứ, 60 giáo họ, 35 giáo điểm với số giáo dân là trên 230.000, với 289 linh mục triều, 49 linh mục dòng, trên 545 tu sĩ, và 122 chủng sinh. Vì thế, Giáo phận luôn ý thức trách nhiệm tiếp tục ra đi loan báo Tin Mừng cho 4,2 triệu dân cư trên phần đất này.
Để cổ vũ sự nhiệt tâm sẵn sàng ra đi loan báo Tin Mừng, Giáo phận đề ra chương trình tu đức mục vụ loan báo Tin Mừng tháng 10/2023 cụ thể như sau:
Giáo phận Long Xuyên sẽ thực hiện việc ra đi để loan báo Tin Mừng theo gương mẫu của Mẹ Maria trong những mầu nhiệm điển hình của kinh Mân Côi.
1/ Như mầu nhiệm thứ hai trong năm sự Vui, Mẹ Maria ra đi thăm viếng gia đình bà Isave: các linh mục, tu sĩ, chủng sinh, hội đồng mục vụ giáo xứ và các đoàn thể… trong Giáo phận, được khích lệ ra đi thăm viếng các các cộng đoàn truyền giáo ở vùng sâu vùng xa trong Giáo phận. Thăm viếng cùng với lời cầu nguyện, những chia sẻ khích lệ, những giúp đỡ vật chất…
2/ Như mầu nhiệm thứ hai trong năm sự Sáng, Mẹ Maria ra đi hiện diện tại tiệc cưới Cana: cộng đoàn Giáo Phận, cá nhân và tập thể, sẽ ra đi khỏi tính ích kỷ bản thân để phục vụ những gia đình đang sống chung quanh ta, đặc biệt là các gia đình đang gặp khó khăn, với thiện chí muốn đáp ứng những nhu cầu vật chất, tinh thần và tâm linh theo khả năng của mình.
3/ Như mầu nhiệm thứ Năm trong năm sự Thương, Mẹ Maria ra đi hiện diện dưới chân thập giá Chúa Giêsu: các cộng đoàn giáo xứ, giáo họ trong giáo phận Long Xuyên sẽ ra đi hiện diện bên cạnh các bệnh nhân, những người già cả, những người hấp hối, và các gia đình có tang chế.
4/ Như mầu nhiệm thứ Ba trong năm sự Mừng, Mẹ Maria cùng với Giáo Hội sơ khai ra đi loan báo Tin Mừng: Giáo phận sẽ tích cực ra đi tham gia hiệp thông đồng trách nhiệm để cùng với các tôn giáo bạn và các tâm hồn thiện chí, xây dựng một xã hội hòa bình và phát triển.
5/ Nhưng cơ bản là, mọi thành phần Dân Chúa trong Giáo phận được kêu gọi hãy thực thi sứ vụ loan báo Tin Mừng bằng việc Cầu Nguyện và Hy Sinh. Cụ thể, mỗi người hãy siêng năng tham dự Thánh Lễ, tôn thờ Thánh Thể, suy gẫm Lời Chúa, cầu nguyện cá nhân và cộng đoàn, đồng thời, tiếp tục cổ vũ các cộng đoàn giáo xứ, giáo họ đọc Kinh Truyền Giáo của Giáo phận vào những ngày thứ Năm trong tuần và vào Chúa Nhật đầu tháng.
Hiệp thông với Giáo hội toàn cầu, Giáo phận cầu nguyện cho Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới lần thứ XVI. Giáo phận cũng xin đặt trọn niềm tín thác vào Chúa, theo gương Mẹ Maria và các bậc tiền bối của Giáo phận, để khích lệ nhau sẵn sàng ra đi hiệp hành với nhau và với mọi người, tiếp tục sứ vụ của Chúa Kitô, là loan báo Tin Mừng, để xây dụng nền văn minh tình thương và sự sống.
+ Giuse Trần Văn Toản
Giám mục giáo phận Long Xuyên
